1 Drużyna – Czatkowice   

Samodzielny Pluton Dywersji Bojowej    

12p.p. Armii Krajowej Obwód Krzeszowice

Zarys Służby

I – szej Drużyny – Czatkowice

Samodzielnego Plutonu Dywersji Bojowej

12-go Pułku Piechoty Armii Krajowej Obwód Krzeszowice

w latach 1939 – 1945

Kończy się miesiąc sierpień 1939 roku. Dnia 30 sierpnia rozlepione czerwone afisze ogłaszają Powszechną Mobilizację Rezerwistów Wojska Polskiego.

Z Czatkowic do szeregów odchodzą rezerwiści :

Nowak Walerian s. Jakuba r. 1910 do 12 pp.

Nowak Zygmunt               1912 do 12pp.

Budka Józef s. Wincentego r. 1915 do 12 pp.

Stochel Edward r. 1915

Sarota Bolesław r. 1916

Gibas Adam -Tadeusz r. 1916 do 12 pp.

Płaczek Jan s. Floriana r. 1915

Wyrwa Jan s. Jana r. 1908 do 12 pp.

Niemiec Jan s. Wacława r. 1910 do 75 pp.

Rudel Adam r. 1911

Niemiec Stanisław s. Kacpra r. 1912 do 5 pac.

Koryczan Edward s. Franciszka r. 1915 do 55 pal.

Koryczan Józef s. Karola r. 1914 do 11 pp.

Mazur Adam r. 1913

Wyrwa Władysław s. Wojciecha

Stachowski Stanisław

Janas

Dołączają oni do „ Synów Czatkowic” odbywających zasadniczą lub zawodową służbę w szeregach Wojska Polskiego.

A byli to:

Latawiec Karol

Latawiec Józef

Koryczan Stanisław s. Jana r. 1914

Budka Władysław s. Jana r. 1907 w 6 pal.

Ryś Tadeusz s. Władysława r. 1919 w Marynarce Wojennej.

Długosz Jan s. Antoniego r. 1915 w Lotnictwie.

Na terenie Krzeszowic i okolicy trwa organizacja 3-ciej. Kompanii „ Krzeszowickiej” , II-go Batalionu „ Chrzanów” , III-ciej.Pół- Brygady „ Dąbrowa Górnicza” – Obrony Narodowej.

31 sierpnia w jej szeregi wyznaczeni – powołani zostają z Czatkowic :

Niemiec Michał s. Antoniego

Płaczek Stanisław s. Piotra

Mazur Franciszek s. Piotra

Ślusarczyk Franciszek s. Franciszka

W składzie sformowanej w Krzeszowicach drużyny pod dowództwem rotmistrza Alfreda Horowitza, jako konwój, osłona, kolumny koni zmobilizowanych przez komisję Poborową Koni D.O.K. Kraków, odchodzą przez Rząske, Balice, Mogiłę na wschód.

1-go września 1939 roku, rano nadchodzi wieść: Niemcy napadły na Polskę. W godzinach przedpołudniowych nad Czatkowicami przelatują z kierunku od Krakowa na zachód eskadry samolotów bombowych, ścigane przez dwa maleńkie samoloty. Z pod kopuły nieba dobiega odgłos huku wystrzałów.

Wojna !!

Polskie myśliwce atakują odchodzące na zachód bombowce niemieckie. W godzinach popołudniowych w szeregi Obrony Narodowej wyznaczeni, powołani zostają z Czatkowic:

Płaczek Wojciech s. Floriana

Żbik Adam s. Michała

Matusik Franciszek

Wyrwa Józef s. Franciszka

Wyrwa Jan s. Wojciecha

Gędłek Józef

Matusik Józef

Bazarnik Władysław s. Franciszka

Wyrwa Jan s. Piotra

Bazarnik Jan s. Romana

Kozera Jan s. Józefa

Z zebranych w sali domu gminnego powołanych, oficer i podoficer Obrony Narodowej formują drużynę z podziałem na patrole, wyznaczając im za zadanie ciągłą osłonę mostów w ciągu dróg komunikacyjnych, Krzeszowice – Czatkowice Dolne – Czerna, Krzeszowice – Czatkowice Górne – Paczółtowice.

3-go września 1939 roku we wsi stacjonują przejezdne kolumny taborów wojskowych, jednostek wyładowywanych z pociągów na stacji kolejowej Krzeszowice. Z zachodniego kierunku dochodzi głuchy odgłos kanonady artyleryjskiej. To dudni front pod Pszczyną. Już rano 4-go września 1939 roku droga przez Czatkowice zaczyna płynąć fala ludności cywilnej uchodzącej przed frontem wojny z zachodu na wschód. Kierują się na Paczółtowice. Pod wieczór wśród tłumu pojawiają się mniejsze grupki żołnierzy. Mówią o cofaniu się armii polskiej pod naciskiem wojsk niemieckich i konieczności wycofywania się na wschód, za Wisłę.

Z kierunku zachodniego coraz bardziej wzmaga się i przybliża huk armat. W nadchodzącym mroku, w chaosie odwrotu wszyscy uchodzą na wschód, a z nimi i patrole Obrony Narodowej. Wieś pustoszeje. Późnym wieczorem do Krzeszowic wkraczają wycofujące się od Trzebini oddziały Wojska Polskiego. Między innymi oddziały 75-go Pułku Piechoty z 23-ciej Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. W ich szeregach Nieniec Jan syn Wacława z Czatkowic. Organizują linie obrony na zachodniej rubieży Krzeszowic, skrzydłami od drogi Trzebinia – Kraków w rejonie cegielni, w prawo na północ na Nową Wieś – Cmentarz na Solczy – Wzgórze Bartlowa i w lewo na południe Wzniesienie Buczyna – Tenczynek. Nad ranem dnia 5-go września 1939 roku wskutek nacisku pancernych sił wroga, linia obrony zostaje opuszczona przez polskie oddziały odchodzące na Rudawę – Kraków. Jeden z opóźnionych oddziałów zostaje zaskoczony w godzinach rannych na pozycji pod Wzgórzem Bartlowa powyżej „ szańców szwedzkich” przez kolumnę samochodów pancernych wroga, która po wtargnięciu do Krzeszowic skierowała się ulicą Grunwaldzką oraz drogą na Czatkowice Dolne – Czerna – Wzgórze Klasztorne – Paczółtowice. W obronie pozycji w ogniu działek szybkostrzelnych ginie kilku żołnierzy polskich. Reszta w rozproszeniu wycofuje się na Czatkowice Górne – Żbik – Szklary, w kilku miejscach porzucając oporządzenie i broń. Czołówka pancernej kolumny wroga w przejeździe drogą przez Czatkowice Dolne, na drodze w rejonie budynku szkoły, rozstrzeliwuje serią z karabinów maszynowych dogonionych idących drogą od Krzeszowic trzech mężczyzn, cywilów. Czwarty mężczyzna ranny w postrzałem w udo ocalał uchodząc po przejeździe kolumny przez rzekę Krzeszówkę, wzniesienie „ Skałka” do Czatkowic Górnych. Ziemia Krzeszowicka została opanowana przez niemieckiego wroga – najeźdźce.

Po przejściu frontu wojny na wschód, po rozbiciu armii polskiej i ustaniu walk, stopniowo w ciągu miesiąca października i później, powracają do wsi mieszkańcy cywilni i żołnierze rezerwiści i czynnej służby, którzy zdołali uniknąć niemieckiej i sowieckiej niewoli.

Z żołnierzy powrócili :

 Długosz Jan

Budka Władysław

Koryczan Stanisław

Mazur Adam

Koryczan Edward

Niemiec Stanisław

Rudel Adam

Niemiec Jan

Wyrwa Jan

Płaczek Jan

Gibas Adam

Satora Bolesław

Budka Józef

Nowak Walerian

Nigdy nie powrócili :

Latawiec Karol – poległ

Wyrwa Władysław – poległ

Koryczan Józef s. Karola – poległ w walkach nad Nidą,

Stachowski Stanisław – poległ

Janas –

Latawiec Józef – walczył w Wojsku Polskim na zachodzie, osiadł w Anglii

Powracający w pierwszych dniach po wkroczeniu Niemców, mieli możliwość podjąć, pozbierać porzuconą przez rozproszone oddziały broń, amunicję, oporządzenie wojskowe. Byli wśród nich między innymi :

Kozera Jan s. Józefa – podjął 1 ręczny karabin maszynowy

Płaczek Stanisław s. Piotra – podjął 1 karabin

Płaczek Józef s. Franciszka – podjął 1 karabin

Bazarnik Władysław s. Franciszka – podjął 5 karabinów, pewną ilość amunicji oraz oporządzenia wojskowego.

Samorzutnie indywidualnie, instynktownie bez wzajemnego porozumienia czy rozkazu podjęta broń, pomimo obwieszczanych ostrych nakazów okupanta grożącego karą śmierci za jej posiadanie, ukrywanie, zostaje zachowana aby służyć w dalszej walce z wrogiem, który coraz więcej zaczyna podkreślać swą obecność i władzę na zajętych terenach .

Patrole żandarmerii polowej wroga często penetrują w dzień i w nocy teren wsi. Kompanie „wehrmachtu” którego liczne jednostki stacjonują na terenie Krzeszowic, w szyku marszowym przemierzają okolicznymi drogami. Miarowy ich krok, chrzęst broni i oporządzenia głośny śpiew, mają podkreślić ich tu obecność i wzbudzić postrach i respekt przed ich siłą. Ukazuje się nakaz oddania posiadanej broni palnej, ekwipunku wojskowego, wszystkich posiadanych lampowych odbiorników radiowych , rowerów. Oddane, zostają złożone w domu wiejskim do czasu ich odtransportowania. Niektórzy przezornie oddają odbiorniki bez lamp, jako uszkodzone, nieczynne. Kolejarze otrzymują z powołanego przez okupacyjne siły wojskowe Zarządu Miasta Krzeszowice, wezwanie do stawienia się do pracy na swych dotychczasowych posterunkach służby na stacji kolejowej Krzeszowice. Inni do stawienia się w miejscach swej pracy lub w urzędzie zatrudnienia.

Wszyscy oficerowie służby czynnej i rezerwy Wojska Polskiego mają się zgłosić w wojskowej komendzie miasta. Wszystkie nakazy, grożą sankcjami karnymi, w razie niepodporządkowania się aresztowaniem lub śmiercią. Wywołuje to wśród mieszkańców wsi poczucie zagrożenia, strachu, ale i odruch oporu.

W prowadzonych, przypadkowych, przyjacielskich, poufnych rozmowach między ludźmi, daje się wyczuć nastawienie do organizowania oporu względem działań okupanta. Już w końcu miesiąca października 1939 roku uwidaczniają się jednostki reprezentujące e prowadzonych rozmowach, działaniach, organizację podziemnej armii mającej kontynuować dalszą walkę z niemieckim najeźdźcą, po przegranej obronnej kampanii wrześniowej.

Wśród przedpoborowej młodzieży męskiej Czatkowic, byłych junaków Przysposobienia Wojskowego, członków Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej, poprzez koleżeńskie kontakty, pierwsze próby organizowania żołnierzy Podziemnej Polskiej Armii prowadzi;

Moryc Józef s. Kajetana z Krzeszowic.

Nadzoruje te poczynania, mający już kontakty organizacyjne na terenie Krzeszowic podoficer rezerwy Wojska Polskiego z Czatkowic

plutonowy Wyrwa Józef s. Piotra.

Skupia on pod swą komendę podoficerów rezerwy Wojska Polskiego z terenu Czatkowic.

Podlegają mu ;

kapral rezerwy Żbik Michał s. Michała

plutonowy rezerwy Pawłowski Jan

kapral rezerwy Budka Władysław s. Jana

kapral rezerwy Płaczek Michał

kapral rezerwy Niemiec Stanisław s. Kaspra.

Organizują początkowo „ piątki”, sekcje żołnierzy podziemia z byłych żołnierzy rezerwy Wojska Polskiego. Z jego też wskazania, w oparciu o informacje, o ukrywanej broni, tworzą się dwie „ piątki”, sekcje żołnierzy z młodzieży przedpoborowej nie przeszkolonej wojskowo.

Tworzą je ;

Durak Stanisław s. Jakuba – pseudonim „ Miłkowski”

Płaczek Stanisław s. Piotra – pseudonim „ Granit”.

Już 11-go listopada 1939 roku zebrane sekcje „ Miłkowskiego” i „Granita” oddzielnie składają przysięgę. Na zbiórkach sekcji w domu Matusika Jana padają słowa zobowiązania przystąpienia do organizacji, bez ściślejszego określenia nazwy, mającej kontynuować walkę z niemieckim najeźdźcą.

Zebrani przyjmują pseudonimy :

Kozera Jan s. Józefa – pseudonim „ Wilicki”

Knapik Antoni – pseudonim „ Sokół”

Bazarnik Władysław – pseudonim „ Zosik”

Kurdziel Józef s. Jana – pseudonim „

Płaczek Józef s. Franciszka – pseudonim „ Belina”

Matusik Jan – pseudonim „Wiciński”

Kurdziel Jan s. Jana – pseudonim „ Sołtys”

Matarzyński Józef

Gleń Jan s. Jana

Padają słowa ROTY Marii Konopnickiej, i „ Przysięgam Być Wierny Ojczyźnie Rzeczpospolitej”.

Pierwsze zadania dla sekcji ;

• konserwacja ukrywanej broni,

• pozyskiwanie nowej broni,

• zbieranie wiadomości o posiadanej broni.

Poza tym kolejno w czasie ;

• przerzuty broni

• ochrona miejsca składowania

• pozyskiwanie i przerzuty sprzętu radio – technicznego

• nasłuch radiowy

• przekaz wiadomości

• pozyskiwanie, rozprowadzanie regulaminów służby, walki, instrukcji

• służba łączności.

Dni biegną szybko, komunikacja na linii kolejowej Kraków – Krzeszowice -Trzebinia już uruchomiona. Posterunki służbowe na stacji kolejowej Krzeszowice obstawione przez polskich kolejarzy. Tylko stanowiska zawiadowcy stacji i dyżurnych ruchu obsadzone są przez ludzi okupanta. Dyżurni ruchu obywatele polscy pracują pod nadzorem niemieckim. Na każdym posterunku służbowym, nastawnie, posterunki zwrotnicze, pracę polskiej załogi nadzorują patrole wojsk okupacyjnych. Ruch na linii kolejowej stopniowo wzmaga się. Jak przekazują kolejarze z Czatkowic, zaczynają przejeżdżać przez stację całe pociągi załadowane pszenicą, ropą naftową z Rumunii do „ reichu”. Także i pociągi z transportem żołnierzy polskich przewożonych do obozów jenieckich w głębi „ reichu”. Całe pociągi ładowane mąką, cukrem, meblami, maszynami itp. z zrabowanych magazynów w polskich miastach i wsiach. Podobny ruch rozwija się na drodze od Krakowa na zachód. Nocą ze „ skałki” w Czatkowicach widać światła niekończących się kolumn samochodowych załadowanych zdobyczą. Wszystko na zachód do „ reichu”.

Szkolenie, zaprawa żołnierska, służba w sekcjach trwa. W podziale na patrole wykonuje się rozliczne zadania w ramach rozmaitych działań przysposabiających podziemną armie do walki z wrogiem.

Wykonywane są ;

• penetracje za bronią prawdo podobnie zatopioną w głębi przy kole wodnym młyna w Czatkowicach

• przerzut karabinu z amunicją z domu Godynia Józefa w Czernej do magazynu w Czatkowicach

• pozyskanie i przerzut radioodbiorników „ Telefunken”, Philips” z Krakowa i Czernej do Czatkowic.

• Pozyskanie i przerzuty ręcznego karabinu maszynowego „ Browning wz. 28”

• okresowe czyszczenie i konserwacje broni z instruktarzem obsługi

• służbę łączności pomiędzy jednostkami organizacyjnymi na szlakach, Czatkowice – Krzeszowice – Czerna – Kraków – Paczółtowice – Siedlec

• pozyskiwanie wojskowego sprzętu łączności; polowy aparat telefoniczny, przewody liniowe

• pozyskiwanie indywidualnego sprzętu saperskiego ; łopatki saperskie, nożyce saperskie

• nasłuch wiadomości ze świata, Paryż, Londyn, i przekaz w kręgi środowiska

• osłonę, ubezpieczenie miejsc odpraw dowództwa.

Wszystko w sytuacji ciągłego zagrożenia ze strony patroli nieprzyjacielskich, rozbudowywanego aparatu władzy i ucisku takich jak ;

• Wehrmacht

• Feldgendarmerie

• Gestapo

• SS

• SD

• Bahnschutz

• Forstschutrz

• SS-Sonderkommando

• Sonderdienst-kommando,

z rozlicznymi trudnościami bezowocnymi podejściami, niepowodzeniami , przygodami, zdarzeniami, spotkaniami z nieprzyjacielem, ucieczkami itp.

Późną wiosną 1940 roku, patrol sekcji „ Miłkowskiego” osłania odprawę terenowych dowódców podziemnej armii, odbywaną w domu Wyrwy Józefa , nr 135 w Czatkowicach.

Uczestniczą w niej między innymi ;

por. Ryłko Józef ps. „ Żubr” już jako Komendant Pod -Obwodu Związku Walki Zbrojnej Krzeszowice

ppor. Górski Franciszek ps. „ Sternik” d-ca Placówki Związku Walki Zbrojnej kryptonim „ Sternik”

plut. Wyrwa Józef ps. „ Wiktor” d-ca Plutonu nr 3 Placówki Związku Walki Zbrojnej kryptonim „ Sternik”

Następstwem odprawy jest inspekcja Komendanta Pod -Obwodu Związku Walki Zbrojnej „ Żubr” w sekcji „ Miłkowskiego” celem której jest przegląd zgromadzonej broni, ze szczególnym zainteresowaniem sprawnością ręcznego karabinu maszynowego . Wynik przeglądu, bardzo pozytywny z wyrażony wielką pochwałą.

Czerwiec 1940 roku przynosi niepomyślne wieści że świata. Po rozbiciu wojsk polskich, francuskich, belgijskich, holenderskich, angielskich, przez wojska niemieckie kolejna klęska w Norwegii. Niemcy okupują Francję. Wojska angielskie ewakuują się na wyspy. Anglia została osamotniona. Czyżby to już totalne zwycięstwo niemieckie? I taka myśl zaczyna gnębić polskie społeczeństwo. Nastrój przygnębienia narasta. Pogłębiają go jeszcze wiadomości przekazywane przez kolejarzy. Pociągami płyną ze wschodu na zachód całe transporty pszenicy, rudy żelaza,ropy naftowej, benzyny, żelaza, blach. To Rosja Sowiecka wspomaga gospodarkę niemiecką. Sprzymierzeniec Niemców w napaści na Polskę dale dowody wierności zdradzieckim układom. Inne wieści dodają trochę otuchy.

Na stacji kolejowej w Krzeszowicach musiano zatrzymać pociąg z ropą naftową. Zatarły się łożyska zestawów kołowych czterech cystern, uniemożliwiając dalszą jazdę pociągu. Musiano je wyczepić ze składu, odstawić na boczny tor. Przy oględzinach stwierdzono w maźnicach panewek i czopów osiowych obecność piasku w ilościach świadczących o rozmyślnym nasypaniu.

Przecięte zostały rozmyślnie pędnie układu nastawczego, wjazdowego semafora sygnałowego, powodując jego unieruchomienie a tym samym postój pociągu na szlaku, i perturbacje w płynności ruchu. Takie przykłady wskazują że walka z wrogiem trwa nadal.

Rozkazem dowódcy Placówki „ Sternik” w I-szej Kompanii, zostaje sformowany z wydzielonych sekcji 3-go Plutonu – Oddział Dywersyjno Bojowy I-szy, jako dyspozycyjny Oddział Komendy Pod -Obwodu, Związku Walki Zbrojnej, Krzeszowice.

W skład Oddziału Dywersji Bojowej – I weszli :

• Durak Stanisław ps. „ Miłkowski” – dowódca oddziału

• Płaczek Stanisław ps. „ Granit „ – zastępca dowódcy

• Kozera Jan ps. „ Wilicki”

• Płaczek Józef ps. „ Belina”

• Bazarnik Władysław ps. „ Zosik”

• Knapik Antoni ps. „ Sokół”

• Gleń Jan ps.

• Kurdziel Józef ps.

• Kurdziel Jan ps. „Sołtys”
  

Na uzbrojenie oddziału wydzielono ;

• ręczny karabin maszynowy typ. „ Browning” wz.28 kal. 7,92 szt. 1

• karabin typ. „ Mauser” kal. 7,92 szt. 7

• rewolwer typ. „ Nagant” kal. 7,62 szt. 1

• pistolet typ. „ Mauser” kal. 7,63 szt. 1

• pistolet typ. „ Mauser” kal. 6,35 szt. 1

Pierwszy okres służby O.D.B. – I, „ Miłkowskiego” przypada na szczególnie trudny okres. Pierwsza połowa1941 roku to znowu pasmo zwycięstw niemieckich. Po ustaniu walk na zachodzie w 1940 roku, Niemcy wiosną 1941 roku rozprawiają się z Jugosławią, Grecją, i wspomagającymi ich wojskami angielskimi. Pomagają im sojusznicze Włochy, atakując i odnosząc pierwsze sukcesy w Afryce Północnej. Rozmiary klęsk przytłaczają ducha walki w narodzie polskim. Tym bardziej że na tereny nasze zaczynają napływać znowu coraz większe siły nieprzyjaciela. Zagęszczenie dużych jednostek w terenie paraliżuje działania podziemnej armii. Przychodzą wieści o wpadkach, dekonspiracjach, aresztowaniach.

Oddział Dywersji Bojowej – I , kierowany jest do osłony działań, organizacyjnych, szkoleń. Oddział wspomaga i osłania działania zwiadowcze.

Napaść Niemiec na Rosję Sowiecką w czerwcu 1941 roku rozluźnia trochę atmosferę przygnębienia, wzbudzając nadzieję. Ale też wzmaga trudności i niebezpieczeństwa, działania na bezpośrednim zapleczu frontu, wojny na wschodzie. Wiadomości o porozumieniu pomiędzy Rządem Polskim na Emigracji a Rosją Sowiecką, o tworzeniu Armii Polskiej na Wschodzie, podniecają płomień walki przeciw niemieckiemu okupantowi.

Żołnierz O.D.B. – I, Bazarnik Władysław bierze udział w akcjach oddziału G.L. ;

1. Rozbrojenie żołnierza niemieckiego na terenie Krzeszowic.

2. Akcja represyjna wobec dziewczyn sympatyzującymi z niemieckimi żołnierzami.

3. W osłonie działań paraliżujących ruch transportów  wroga na linii kolejowej akcji na posterunek odstępowy w Woli Filipowskiej.

Działania te zmuszają nieprzyjaciela do utrzymania wojsk ochrony na tym terenie, osłabiając tym samym jego siłę na głównym froncie wojny na wschodzie.

Wiosna 1942 roku przynosi rozkaz o reorganizacji Polskich Sił Zbrojnych w kraju. Stajemy się żołnierzami Wojska Polskiego służby czynnej, z przydziałem do armii w kraju – Armii Krajowej.

O.D.B. -I , w niezmienionym składzie pozostaje nadal w dyspozycji Komendy już Obwodu Armii Krajowej Krzeszowice.

W miejscach jego postoju prowadzone są instruktarze obchodzenia się z bronią dla nowo zwerbowanych żołnierzy innych jednostek Obwodu. Wykonuje tez zadania rozpoznania terenu obiektu pałacowego, rezydencji gubernatora G.G. w Krzeszowicach, jako ewentualnego przyszłego ważnego punktu obrony nieprzyjaciela. Lokalizuje i przygotowuje w tym terenie pozycje i stanowisko wyjściowe do ewentualnego ataku na wojska nieprzyjaciela. Żołnierze Oddziału pełnią służbę ochrony miejsca ukrycia zbiegłych z niewoli niemieckiej oficerów lotnictwa angielskiego. Ochronie i przewodnictwo w ich przerzucie na wschód. Także dla uzupełnienia uzbrojenia, żołnierze oddziału wykonali rajd – wypad do wskazanego punktu ukrycia broni i amunicji w rejonie Kamień – Mirów. Efekt rajdu skromniejszy od oczekiwanego.

Pozyskano granatnik oraz jednostkę pocisków do granatnika.

Od kwietnia 1943 roku przy Komendzie Obwodu zorganizowana zostaje Szkoła Młodych Dowódców – Szkoła Podoficerska. Z O.D.B. -I elewami szkoły zostają ;

• „ Miłkowski” – Durak Stanisław

• „ Granit „ – Płaczek Stanisław

• „ Zosik” – Bazarnik Władysław

Komendantem Szkoły zostaje dowódca I-szej Kompanii Obwodu p.por „ Sternik” – Górski Franciszek. Prowadzi zajęcia teoretyczne i praktyczne. Szkoła działa w pewnym stopniu w oparciu o Klasztor O.O. Karmelitów Bosych w Czernej. Sprawdziany z zajęć praktycznych odbywają się w kompleksie leśnym i ternie otwartym, ograniczonym – Dolina Racławki – Dolina Eliaszówki – Granica G.G. – Reich. Po aresztowaniu ppor. „Sternika” program zajęć w szkole doprowadza do końca wyznaczony na Komendanta Szkoły, dowódca 1- go Plutonu I-szej Kompanii Obwodu sierżant „ Jur” – Galan Bronisław. Egzamin teoretyczny i praktyczny, kończący szkołę we wrześniu 1943 roku, odbywa się przed Komisją w składzie ;

• Komendant Obwodu – mjr „ Ankwicz” – Ryłko Józef,

• Dowódca 1-go Plutonu I-szej Kompanii sierżant „ Jur” – Galan Bronisław.

Z dniem 5-go października zostają mianowani na stopień :kapral rezerwy

• kpr. „ Miłkowski” – lokata 4-ta

• kpr. „ Granit” – lokata 5-ta

• kpr. „ Zosik” – lokata 6-ta.

W ramach przeprowadzania w Armii Krajowej – Odtwarzania Sił Zbrojnych, Obwód Armii Krajowej – Krzeszowice zostaje zreorganizowany jako ;

12-ty Pułk Piechoty Armii Krajowej Wojska Polskiego.

Oddział Dywersji Bojowej I-szy „ Miłkowskiego” zostaje wcielony jako 1-sza drużyna, do Samodzielnego Plutonu Dywersji Bojowej w składzie ;

Dowódca Plutonu p.por „Tatar” – Ślusarczyk Karol.

• 1-sza drużyna, dowódca kpr. „ Miłkowski” – Durak Stanisław

• 2-ga drużyna, dowódca kpr. „ Jaźwiec” – Jaśkowiec Józef

• 3-cia drużyna, dowódca podchorąży – „ Wilk” – Marona Stanisław.

Stan osobowy 1-szej drużyny : 1+11.

Dowódca kpr. „ Miłkowski” – Durak Stanisław

1-sza sekcja, „strzelecka”, dowódca kpr. „ Granit” – Płaczek Stanisław

szer. „ Belina” – Płaczek Józef

szer. „ Wiciński” – Matusik Jan

szer. „ Śliwa” – Ślusarczyk Franciszek

2-ga sekcja, „ rkm”, dowódca kpr. „ Zosik” – Bazarnik Władysław

szer. „ Sokół” – Knapik Antoni

szer. „ Piekarz”, „Smulikiewicz”- Matusik Józef

3-cia sekcja „ granatnik”, dowódca kpr. „ Wolant” – Malinowski Józef

szer. „ Wilicki” – Kozera Jan

szer. „ Puchacz” – Lacher Franciszek

szer. „ Dąb” – Budka Józef.

Uzbrojenie drużyny ;

• ręczny karabin maszynowy typ. „ Browning” wz.28 kal. 7,92 szt. 1

• pistolet maszynowy typ. „ MP-38 ” kal. 9,00 szt. 1

• pistolet maszynowy typ. „ PPSZ” wz.41 kal. 7,62 szt. 1

• karabin typ. „ Mauser” wz.98 kal. 7,92 szt. 9

• rewolwer typ. „ Nagant” kal. 7,62 szt. 1

• pistolet typ. „ Mauser” kal. 7,63 szt. 1

• pistolet typ. „ Mauser” kal. 6,35 szt. 1

• granatnik piechoty 50mm szt. 1

W ramach działań Samodzielnego Plutonu Dywersyjno Bojowego w okresie, listopad 1943 – styczeń 1945, drużyna 1-sza w pełnym składzie lub wyznaczonymi żołnierzami, wykonuje różne zadania ;

• dywersyjnego rajdu okrężnego w rejony podgórza

• w osłonie konwoju jeńców angielskich

• uderzenie na „ Sonderdienst-kommando” w Krzeszowicach – listopad 1944 roku

• wypad na „ Grenz-Schulz-Punkt” w Gorenicach Operacja Taśma
  

• napad na magazyny amunicji nieprzyjaciela w lasach tenczyńskich

• ewakuacji zagrożonego przez nieprzyjaciela magazynu broni w miejscowości Dębnik – grudzień 1944 roku

• osłony akcji likwidacji agenta wywiadu nieprzyjaciela w rejonie Tenczynek – Czerna – styczeń 1945 roku.

W okresie jesieni 1944 r. Ślusarczyk Karol „Tatar” ukrywał się w Racławicach.

Dnia 11 stycznia 1945 r. wyruszył na akcję zlikwidowania groźnego konfidenta Gestapo. W drodze na akcję w potyczce na terenie wsi Paczółtowice z patrolem niemieckim ginie śmiercią żołnierza w dniu 11 stycznia 1945 roku.

Druga połowa stycznia 1945 roku zastaje 1-szą drużynę rozczłonkowaną na kwaterach zimowych. 17 stycznia 1945 roku w godzinach popołudniowych czołówka Armii Czerwonej jako element okrążenia Krakowa, wkracza do miejscowości Czatkowice.

20 stycznia 1945 roku dowódca drużyny kpr. „ Miłkowski” przekazuje żołnierzom drużyny rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej i zwolnieniu ze służby w Wojsku Polskim. Uzbrojenie drużyny zostaje zmagazynowane.

9 października 1945 roku drużyna na rozkaz stawia się z dowódcą przed Komisją Likwidacyjną dla Spraw Armii Krajowej, Obszar Południowy, Okręg Kraków – Obwód Krzeszowice, zdając posiadaną na uzbrojeniu broń i ekwipunek, jak według otrzymanego zaświadczenia ;

• ręczny karabin maszynowy szt. 2

typ. „ Browning” wz-28 kal. 7,92

nr nr 3394 E , 7607 E

• karabin typ. „ Mauser” kal. 7,92 szt. 9

nr nr 491617, 22910, 1591,

75102, 34010, 1678,

6248, 81902, 12605

• karabin „ kb” szt. 1
  

nr 6747

• pistolet maszynowy szt. 2

nr nr 4958, 9420

• pistolet automatyczny bębenkowy szt. 1

nr 31766

• naboje do karabinów szt. 1425

• naboje do broni krótkiej szt. 26

• magazynki do pistoletów maszynowych szt. 4

• magazynki do rkm. szt. 9

• granatnik piechoty 50 mm szt. 1

• pociski do granatnika 50mm szt. 20

• skrzynki amunicyjne szt. 23

• skrzynki do pocisków granatnika szt. 2

• granaty ręczne szt. 84

Żołnierze drużyny otrzymali ;

• zaświadczenie o ujawnieniu

• arkusze ewidencyjne służby

• zaświadczenie weryfikacyjne potwierdzające nadane stopnie i odznaczenia.
  

1 Drużyna SPDB w składzie :

167 – Durak Stanisław ps. „ Miłkowski”

awans na stopień – sierżant

odznaczenia – Krzyż Walecznych – po raz pierwszy

Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami -odznaczony w konspiracji

 

168 – Płaczek Stanisław ps. „ Granit”

awans na stopień – sierżant

odznaczenia – Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami

169 – Bazarnik Władysław ps. „ Zosik”

awans na stopień – sierżant

odznaczenia – Krzyż Walecznych – po raz pierwszy

Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami -odznaczony w konspiracji

 

170 – Kozera Jan ps. „ Wilicki”

awans na stopień – plutonowy

odznaczenia – Krzyż Walecznych – po raz pierwszy

171 – Knapik Antoni ps. „ Sokół I”

awans na stopień – plutonowy

odznaczenia – Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami

 172 – Płaczek Józef ps. „ Belina”

awans na stopień – kapral

177 – Budka Józef ps. „ Dąb”

awans na stopień – plutonowy

174 – Matusik Jan ps. „ Wiciński”

awans na stopień – kapral

189 – Ślusarczyk Franciszek ps. „ Śliwa”

awans na stopień – kapral

178 – Matusik Józef ps. „ Piekarz”- „ Smulikiewicz”

awans na stopień – plutonowy

182 – Lacher Franciszek ps. „ Puchacz”

awans na stopień – st. strzelec

Drużyna zakończyła swą

Wierną Służbę dla Ojczyzny

19.01.1945r.

———————————–

Numery wpisane przed  nazwiskami, to numery porządkowe z „ Lista Ewidencyjna i Weryfikacyjna Komisji Likwidacyjnej dla spraw A.K. Obwodu Krzeszowice”.

 

 

Opracował : Bazarnik Władysław

– 169 – sierż. A.K. „ Zosik”

Czatkowice Górne 1966 rok.

Wszelkie prawa zastrzeżone, wg prawa autorskiego.